Greba Laudioko Tubacexen: istiluak bi atxiloturekin eta sei ikertuekin. 150 langileri eragin diezaiekeen kaleratze prozesu batean murgilduta dago enpresa.

Koronabirusaren pandemiari aurre egiteko itxita dauden joko eta apustu-etxeak irekitzeko baimena ematea baztertu du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak.

Zaintza sektoreko greba eguna Nafarroan, 2021eko martxoaren 4an. ELA sindikatuak zaintza sektorearen publifikazioa eta Nafarroarako egoitzen hitzarmena eskatu ditu.

Koronabirusak eragindako krisiak arrasto sakona utziko duela ikusita, Eusko Jaurlaritzak erabaki du aurten ere finantzaketa lerro berezi bat indarrean jartzea maileguen beharra duten enpresa txiki eta ertainentzat (ETE) eta langile autonomoentzat. Iaz, konfinamendua hasi berritan, 1.000 milioi euroren maileguak finantzatuko zituela iragarri zuen Eusko Jaurlaritzak. Aurten, berriz, 500 milioi euroko finantzaketa lagunduko du Gasteizko gobernuak, Pedro Azpiazu Ekonomia eta Ogasun sailburuak atzo azaldu zuenez. Horietatik, lehen 250 milioi euroak martxoko bilera batean onartuko ditu, eta aurrerago besteak.

Maileguek Elkargiren bermea izango dute, eta Jaurlaritzak bere gain hartuko du sortuko duten interesa eta mailegua egitearen kostua. Enpresentzat kostu bakarra izango da Elkargiren bermearen komisioaren zati bat ordaintzea —bestea Jaurlaritzak pagatuko du—. Iazko finantzaketa lerroarekiko lehen aldaketa interesean gertatuko da: Euriborra gehi %0,5 izan zen 2020koa, eta Euriborra gehi %0,75 orain. Indize hori -%0,505ean dago gaur, eta, hortaz, mailegua ematen duen bankuak %0,25eko interes erreala jasoko du.

Beste aldaketak maileguak itzultzeko epeetan egin ditu Jaurlaritzak: urte batetik bira luzatu du gabealdia, hau da, mailegua itzultzen hasteko epea. Amortizazio epea, berriz, lau urtetik sei urtera handitu duenez, enpresek eta autonomoek denbora gehiago izango dute maileguan jasotako dirua itzultzeko.

Gainera, 2020ko apirilean eta maiatzean abian jarritako finantzaketa programan dirua jaso zutenek aukera izango dute beren mailegua berritzeko.

121,5 milioiko kostua

Programako maileguen interesak eta bermeek 64 milioi euroko kostua izan dute Jaurlaritzarentzat. Horri gehitu behar zaio maileguak finantzatu ahal izateko egin beharreko horniduren kostua, 57,5 milioi eurokoa.

Langile autonomoek 5.000 eta 100.000 euro arteko maileguak eskatu ahal izango dituzte; ETEek, berriz, 5.000 eta milioi bat euro artekoak. «Pandemian kalterik handiena izan duten kolektiboen likidezia eta zirkulatzailea finantzatzeko beharrei azkar eta premiaz erantzutea da helburua», adierazi du Azpiazuk.

Abenduaren 31 arte, 725 milioi euroren maileguak eman zituzten, 8.313 eragiketatan. Zenbateko horren %35 industriara bideratu zen 2020an, eta ondoren etorri ziren merkataritza (%24), zerbitzuak (%15), eraikuntza (%10) eta ostalaritza (%8); gainerako %8 garraioetarako, kulturarako eta lehen sektorerako izan zen.

Pandemiako lehen planean bezala, bigarrenean ere parte hartuko duela iragarri du Kutxabankek.

Gutxi gorabehera bidea isilean egiten ari zen ELAren eta LABen arteko harreman gaiztotua azalera atera da, kasik sumendi baten erupzioaren antzera. LABek bazterturik ikusi du bere burua Galiziako eta Kataluniako CIG eta CSC sindikatuekin ELA garatzen ari den estrategia bateratuan, eta «ELAren bazterketa» horrek haserre bizia piztu du sindikatu abertzalean. Horrenbeste, ezen akusazio oso larriak egin baitizkio ELAri, haren estrategiaren lerro nagusiak ere ezbaian jarrita, gordinki.

Izan ere, LABentzat, ELAren azken mugimendua CIG eta CSC sindikatuekin batera, ez da eguneroko beste erabaki bat, besterik gabe. «Aitzitik, azken hilabeteotan, LAB eta ELAren elkarlanaren kontrako hainbat erabaki hartu ditu. Bere eredua eta erabakiak inposatu nahi ditu, eta hori egin ezin duenean, aldebakarreko erabakiak hartzen ditu, edo LAB ekimen batetik kanpo uzten du».

LABen ustez, bi arrazoi daude ELAren ekintzen atzean. «Lehena da eremu publikoan eta azpikontratatuan bai, baina eremu pribatuan patronalarekin konfrontatzeari uko egin diola». Iazko urtarrilaren 30eko greba orokorrean, sindikatuek, elkarrekin, patronalari exijitu zioten 1.200 euroko gutxieneko soldata, 35 orduko lan astea, soldata arrakalaren amaiera eta subrogaziorako bermeak, besteak beste. «Beren ezezkoen aurrean mobilizazio berriak antolatu ordez, Adegirekin eta Confebaskekin elkarlan giroa sustatu du ELAk», esan du LABek.

Iristen ez den une egokia

Ustezko elkarlan giro horren adibide batzuk aipatu ditu LABek: Aldi Baterako Erregulazio Espedienteen osagarriak eta Gipuzkoako metalgintzaren ituna, «borrokarik gabe adostua». Hala, LABek leporatu dio ELAri harreman onean dela patronalarekin: «Confebasken eta ELAren arteko harreman on horiek baieztatu dituzte erakunde bietako bozeramaileek». Kexu da sindikatu abertzalea, enpleguaren aldeko borroka indartzeko bere proposamenak bazter utzi dituelako gehiengo sindikalaren beste hankak. «ELAk uko egin dio behin eta berriro borroka elkarrekin egiteari».

Bi sindikatuen arteko elkarlana baztertzeko ELAk lukeen bigarren arrazoia ere esplikatu du LABek: «Uko egin dio Euskal Herriaren autodeterminazio prozesua gauzatzeko Estatuarekiko konfrontazioa sustatzeari». Gogoratu du 2017ko irailean burujabetza prozesuaren aldeko itun batean aritu zirela bi sindikatuak, «baina adierazpena plazaratu eta gutxira, bertan behera utzi zuen ELAk, egoera politikoa desegokia zelakoan». Ordutik, LABek ez du sumatu ELAren borondatean «adierazpen hartan hartutako konpromisoei heltzeko inolako interesik».

Jarrera hori aspaldikoa dela ere erantsi du LABek. «Zoritxarrez, horrela izan da azken hamarkada honetan: egoera politikoak aldatu dira, aldatu direnez, baina ELArentzat ez da inoiz heldu une egokia autodeterminazio prozesuaren aldeko konpromisoak hartzeko. Are, euskal harremanetarako eta babes sozialerako esparruaren aldarrikapenak gero eta leku gutxiago dauka ELAren diskurtsoan».

Mitxel Lakuntza idazkari nagusi duen sindikatua «Madrilera begira» dela ere gaineratu du LABek. «ELAk ez du inolako asmorik egungo esparru juridiko-politikoaren mugak gaindituko dituen ekimenik sustatzeko». Hori dela eta, sindikatu abertzaleak «beharrezkotzat» jo du euskal langileei eta Euskal Herriari egoera zein den jakinaraztea.

Lezoko (Gipuzkoa) Udaleko kale-garbitzaile bat jipoitu zuten igandean, LABek jakitera eman duenez. Gizonezko batek hainbat ostikada eman zizkion.

Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoan behin-behinkotasuna murrizteko legearen xehetasunak azaldu ditu Olatz Garamendi Eusko Jaurlaritzako sailburuak.

Hidrogenoaren Euskal Korridorea sortu dute 78 enpresa eta erakundek. 1300 milioi euroko inbertsioa ekarriko du 2026ra arte ekimenak, eta 8.000 lanpostutik gora.